Wondzorg

Skin tear is een traumatische wond, die hoofdzakelijk voorkomt op de ledematen van oudere mensen, als resultaat van wrijving of door schuivende en wrijvende krachten die de dermis van de epidermis scheiden.

Skin tears onderverdeeld in drie categorieën:

• Categorie I: skin tears zonder weefselverlies. Lineaire type, hier zijn de wondranden niet van elkaar af, er is enkel een scheur. Flap type, hierbij is een huidflap losgerukt, waardoor de wondranden van elkaar af liggen. Vaak is de flap opgestroopt, maar wanneer deze weer in positie wordt gebracht, bedekt de flap de gehele wond.
• Categorie II: skin tears met een gedeeltelijk weefselverlies.
• Categorie III: skin tears met volledig weefsel verlies. Hierbij is de huidflap helemaal verdwenen.

Bron: Payne and Martin,1990

Intrinsieke veranderingen van invloed op het ontstaan van een skintear :

• Afname elasticiteit.
• Atrofie.
• Verlies herstelfunctie.
• Minder adequate respons op ontstekingsprikkel.
• Droge huid

Een combinatie van deze vaak leeftijdsgebonden veranderingen in de huid, de bloedvaten en de subcutane weefsels, maakt de huid veel vatbaarder voor de negatieve gevolgen van druk-, schuif- en wrijvingskrachten. Dit geldt ook voor sommige medicijnen zoals corticosteroïden en bloedverdunners. Dit uit zich in een droge, dunne, doorschijnende, kwetsbare, gerimpelde huid, waarvan de rekbaarheid sterk gereduceerd is. Het zijn deze normale fysiologische huidveranderingen en veranderingen in het vasculaire systeem waardoor de oudere populatie de risicogroep bij uitstek is om skin tears te ontwikkelen. 80% Ter hoogte van de bovenste ledematen met als voorkeur de voorarm, gevolgd door de hand, elleboog en arm.

Bron: Roovers, 2004.

Klik hier voor uitleg van de stappen:

1. Spoel de wond goed schoon, b.v. onder een zacht stromende, lauwwarme kraan.
2. Probeer het omgekrulde huidflapje op zijn oorspronkelijke plaats terug te leggen. Evt. met behulp van een pincet gladstrijken en volledig openspreiden.
3. Plaats een siliconen pleister over de wond, zodat het huidflapje wordt gefixeerd Deze pleister laat u gedurende de hele behandeling (10-14 dagen) zitten.
4. Leg een gaas op de siliconen pleister en zet deze vast met een zwachtel, niets plakken op de huid. Mocht er bloed door het gaas heen trekken dan alleen stap 4 herhalen. De siliconen pleister van stap 3 laten zitten. Daaroverheen een droog verband.

Scheurwond           Primair verbandmateriaal

Type I                  

• Lineair                     siliconenverband
• Flap                         siliconenverband

Type II

• Droog                     siliconenverband/hydrogel
• Vochtig                   siliconen- of schuimverband
• Nat                         hydrofibers of alginaten

Type III

• Droog                    siliconenverband
• Vochtig                  siliconen- of schuimverband
• Nat                        hydrofibers of alginaten

De preventie van skin tears kan ook als behandeling van skin tears gebruikt worden. Denk aan voeding, zwachteltechnieken, tiltechnieken en andere.

Hulpverlener: 
Nagels en juwelen vormen een risico op verwondingen bij anderen. Wanneer men iemand verzorgt dient men dan ook geen juwelen te dragen die de patiënt kunnen schaden en/of skin tears bezorgen. De hulpverlener dient korte en verzorgde nagels te hebben, zodat met manipuleren van de patiënt men hem/haar geen schade berokkent.

Draag zorg voor een veilige omgeving en heb aandacht voor:

• Risico op vallen en stoten meubilair en bed (voorbeeld verlichten kamer).
• Gebruik van kleefpleisters (vervangen door huidvriendelijkere materialen).
• Transfers (altijd manipulatie met vlakke hand).
• Instructie aan de patiënt.

Patiënt:

• Beschermen van onderbenen en armen bij risicopatiënten.
• Huidverzorging.
• Aandacht voor een goede voedingstoestand .

Bron: Richtlijn Wondzorg, evidence-based richtlijn voor de behandeling van wonden met een acute etiologie in de ketenzorg.