Brandwond

Definitie

Een brandwond is een thermisch letsel dat gedeeltelijk of volledig, necrose (afsterven) van de huid kan veroorzaken door inwerking van warmte, elektriciteit, bevriezing of door chemische stoffen.

Kenmerken

Hoe ontstaat een brandwond?
De meeste brandwonden worden veroorzaakt door hitte, bijvoorbeeld vuur, hete vloeistoffen en de zon. Maar brandwonden kunnen ook ontstaan door contact met bijtende stoffen zoals sommige soorten afbijtmiddel, en door elektriciteit. Meestal wordt alleen de huid beschadigd door verbranding, maar bijtende stoffen kunnen ook de maag en de slokdarm beschadigen. Hete rook kan de luchtwegen beschadigen.

Verschillende soorten brandwonden
De huid bestaat uit twee lagen: de buitenste laag (opperhuid), en de gevoelige lederhuid daaronder. Brandwonden worden afhankelijk van de diepte ingedeeld in eerstegraads, tweedegraads en derdegraads.

Eerstegraads verbranding
Als alleen de opperhuid beschadigd is, heet dat een eerstegraads verbranding. Dit is de minst ernstige vorm. De verbrande huid is rood, opgezet en gevoelig bij aanraking, maar er zijn geen blaren. De huid heelt binnen een paar dagen, waarna de bovenste huidlaag loslaat. Een van de bekendste oorzaken van eerstegraads verbranding is zonnebrand.

Tweedegraads verbranding
Als de opperhuid is vernietigd, kan de gevoelige lederhuid die daaronder ligt, gemakkelijker beschadigd worden. Beschadiging van deze twee huidlagen wordt tweedegraads verbranding genoemd. Dit is meestal heel pijnlijk. De huid is rood en er komen dikke, met vocht gevulde blaren op. Na drie dagen wordt de pijn minder. Een tweedegraads brandwond is na ongeveer twee weken volledig genezen.

Derdegraads verbranding
Dit zijn de ernstigste en diepste brandwonden. Behalve de opperhuid en de lederhuid wordt ook de onderhuidse vetlaag vernietigd, en soms zelfs spierweefsel. De plek is gevoelloos (door vernietiging van de zenuwen), opgezet en verkleurd. Het genezingsproces gaat langzaam, omdat de lederhuid zichzelf niet kan herstellen en nieuwe huid alleen vanaf de rand van het beschadigde gebied kan aangroeien.

Combinatie van eerste-, tweede- en derdegraads verbranding
Binnen een brandwond komen eerste, tweede en derdegraads verbrandingen naast elkaar voor. Het is daardoor mogelijk dat u bij een derdegraads brandwond toch pijn voelt. Dat komt dan omdat er aan de randen van de wond ook tweede- en eerstegraads verbrandingen zitten.

Bron: www.kiesbeter.nl

Behandeling

Eerste hulp bij brandwonden: wat kunt u zelf doen?
Als u zich verbrandt is direct koelen het belangrijkste. Houd de brandwond meteen onder koud tot lauw, zacht stromend water (kraan of douche). Doe dit tenminste 5 minuten, maar liever langer. Het water koelt de huid af waardoor u de schade beperkt. Pas wel op voor onderkoeling. Vooral kinderen en ouderen kunnen snel afkoelen. Gebruik daarom geen ijskoud water.
Spoel bij kinderen alleen de wond en niet het hele lichaam. Als er geen stromend water is, gebruik dan natte lappen. Zelfs onderdompelen in een sloot is beter dan niets doen. Laat kleding die aan de brandwond kleeft gewoon zitten en ga direct koelen. Als u de kleding lostrekt, gaat de huid namelijk nog verder kapot. Na het koelen kunt u de kleding die aan de wond blijft kleven door een arts laten verwijderen.

Raak de brandwond zo min mogelijk aan en smeer hem niet in met zalf. Zo voorkomt u een infectie. Een droge, rode plek hoeft u niet te verbinden. Er hoeft ook geen pleister op. Als de wond open is en er blaren zijn, kunt u de brandwond even afdekken met gaasverband, een schone theedoek of een schoon laken, zodat er geen vuil in kan komen. Houd het verband of de doek nat, dan kleeft het minder snel aan de wond. Bel daarna de huisarts om af te spreken hoe het verder moet.

Raadpleeg bij elke ernstige verbranding uw huisarts. Bij een grote tweedegraads verbranding en bij elke derdegraads verbranding is behandeling in het ziekenhuis, liefst in een gespecialiseerd brandwondencentrum, noodzakelijk.

Raadpleeg uw huisarts ook als u niet weet hoe ernstig de verbranding is. Iemand met brandwonden in het gezicht of op de lippen moet zo snel mogelijk in een ziekenhuis worden behandeld, omdat het opzwellen van weefsel de luchtwegen kan afsluiten. Hierdoor kunnen ademhalingsproblemen ontstaan. Ook als u rook, stoom of hete lucht hebt ingeademd, moet u in het ziekenhuis worden behandeld. Ga in dat geval direct naar de eerste hulp van een ziekenhuis.

Wanneer moet u contact opnemen met uw huisarts?
Bekijk, nadat u eerst de brandwond hebt gekoeld, hoe de wond eruit ziet, en bel uw huisarts indien:

  • De brandwond groter is dan de handpalm van degene die zich gebrand heeft;
  • Er een vochtige, rode brandwond of blaar zit in het gezicht, op de handen of gewrichten, in de bilspleet of op de geslachtsdelen;
  • Er een geelwitte, bruine, grijze of zwarte droge plek ontstaat die geen pijn doet;
  • Een baby of kleuter een brandwond heeft.


Neem ook contact op met de huisarts indien:

  • Er na enkele dagen geelgroen vocht uit de brandwond komt;
  • De wond na enkele dagen weer roder en pijnlijker wordt;
  • U koorts krijgt;
  • De brandwond na tien dagen nog niet is genezen.

Leefstijladvies

Voorkom brandwonden
Niet alle, maar sommige ongelukken met brandwonden als gevolg zijn te voorkomen. Het belangrijkste is dat u zich bewust bent van risicosituaties en dat u in huis de juiste voorzorgsmaatregelen neemt. Neem de tips ter harte. Ze kunnen brandwonden voorkomen! Lees hier de voorzorgsmaatregelen.